Ortopedik Rahatsızlıklarda Fizyoterapi
Ortopedik rahatsızlıklar; kemik, eklem, kas, bağ, tendon ve sinir gibi hareket sistemini oluşturan yapıları etkileyen hastalık ve yaralanmaları kapsar. Bu tür rahatsızlıklar doğuştan olabileceği gibi sonradan travma, yaşlanma, yanlış kullanım ya da aşırı yüklenme sonucu da gelişebilir.
En sık karşılaşılan ortopedik rahatsızlıklardan bazıları:
- Bel ve boyun fıtıkları
- Menisküs ve bağ yaralanmaları (Örn: Ön çapraz bağ)
- Kas yırtıkları ve tendinitler
- Kırıklar ve çıkıklar
- Omuz sıkışma sendromu ve rotator manşet yırtıkları
- Diz, kalça ve omuz protezleri sonrası süreç
- Skolyoz ve postür bozuklukları
- Karpal tünel sendromu
- Topuk dikeni, plantar fasiit gibi ayak problemleri
- Kemik erimesi (osteoporoz) kaynaklı komplikasyonlar
Ortopedik rahatsızlıkların tedavisinde fizyoterapistler, cerrahiye alternatif veya cerrahi sonrası iyileşme sürecini yöneten uzmanlardır. Hedef; ağrıyı azaltmak, hareket kabiliyetini geri kazandırmak, kas-iskelet sistemini güçlendirmek ve hastanın yaşam kalitesini artırmaktır.
Fizyoterapistin bu alandaki temel görevleri şunlardır:
Değerlendirme ve Planlama: Kas gücü, eklem hareket açıklığı, denge, yürüme analizi gibi değerlendirmeler yaparak kişiye özel tedavi programı hazırlar.
Ağrı Yönetimi: Manuel terapi, elektroterapi (TENS, ultrason), kuru iğneleme gibi tekniklerle ağrının azaltılmasına yardımcı olur.
Egzersiz Uygulamaları: Kas kuvvetini artırmak, eklem hareketini artırmak, denge ve koordinasyonu geliştirmek için bireye özgü egzersiz programları planlar.
Fonksiyonel Rehabilitasyon: Günlük yaşam aktivitelerine (merdiven çıkma, yürüme, oturma-kalkma gibi) dönüşü kolaylaştırmak için fonksiyonel eğitim verir.
Ameliyat Öncesi ve Sonrası Rehabilitasyon: Cerrahi öncesi kasların güçlendirilmesi ve sonrası fonksiyonların yeniden kazandırılması sürecini yönetir.
Koruma ve Önleme
Nüksü önlemek için ergonomi eğitimi, doğru duruş alışkanlıkları, spor yapanlar için sakatlanma önleyici programlar oluşturur.
Ortopedik rahatsızlıkların iyileşmesinde fizyoterapistler yalnızca fiziksel tedavi değil, aynı zamanda hastanın yaşamını yeniden yapılandırma sürecinde de aktif rol oynar. Cerrahi dışı tedavilerde ilk tercih, cerrahi sonrası süreçte ise en güçlü destekçilerden biridir. Bu nedenle fizyoterapi, ortopedik sağlıkta vazgeçilmez bir bileşendir.