Tıp dilinde disk hernisi olarak adlandırılan bel fıtığı, bel bölgemizde bulunan omurgaların arasındaki elastiki kıkırdak yapının dışındaki tabakanın omurların basısı nedeniyle anatomik bütünlüğünün bozularak içerideki yumuşak kısmın dışarıya doğru taşması sonucu oluşur.
Fıtıklaşan yani dışarıya doğru taşan disk, omurilik kanalı (spinal kanal) içinden veya kendisinin arka-yan tarafından geçmekte olan sinirlere baskı yapar. Omurgadaki sinirler ise çok zayıf herhangi bir başınca karşı bile çok hassastır bu yüzden bu durum ağrıya sebep olur.
Bel fıtığı ağrısı genelde belden başlar ve kalçadan bacağa doğru yayılır. Bacakta çekme hissi yaşatabilir. Ve sürekli bir ağrıdır. Hareketle iyice şiddetlenebilir ya da hafifleyebilir. Günlük yaşam kalitesini düşüren bu durum, doğru bir fizyoterapi programıyla büyük ölçüde kontrol altına alınabilir.
Bel fıtığında fizyoterapinin temel hedefi; ağrıyı azaltmak, fonksiyonu geri kazandırmak ve nüksleri önlemektir. Bunun için:
- Manuel terapi teknikleriyle kas spazmları azaltılır, omurga çevresi gevşetilir.
- Egzersiz programları ile karın, bel ve kalça kasları güçlendirilerek omurgaya destek sağlanır.
- Postür ve hareket eğitimi verilerek, hastanın günlük aktivitelerde omurgasını nasıl koruyacağı öğretilir.
- Elektroterapi, bantlama gibi destekleyici uygulamalar ile iyileşme süreci hızlandırılır.
Hareket, bel fıtığında en etkili ilaçlardan biridir. Ancak bu hareketler mutlaka fizyoterapist eşliğinde, kişiye özel planlanmalıdır. Yanlış egzersiz, fıtığın ilerlemesine neden olabilir. Bel ağrısı ise sırt ve kalça arasında olan kısmın ara ara ya da sürekli ağrımasıdır. Bel ağrısının bir çok nedeni vardır.
- Mekanik Nedenler (Kas-İskelet Sistemi Kaynaklı)
Bu grup, bel ağrısının en yaygın nedenlerini oluşturur:
- Kas spazmları veya zorlanmaları
- Bel fıtığı (lomber disk hernisi)
- Faset eklem problemleri
- Omurga düzleşmesi ya da lordoz artışı
- Sakroiliak eklem disfonksiyonu
- Postür (duruş) bozuklukları
- Aşırı kilo, hareketsizlik veya yanlış egzersiz
- Dejeneratif Değişiklikler (Yaşla Birlikte Olan Aşınmalar)
- Disk dejenerasyonu (disklerin su kaybı ve incelmesi)
- Osteoartrit (kireçlenme)
- Spondiloz (omurgada yaşa bağlı değişiklikler)
- Dar kanal (spinal stenoz)
- Travmalar ve Yaralanmalar
- Düşme, çarpma veya ani hareket sonrası oluşan kas yırtıkları, kırıklar, zorlamalar
- Enflamatuar ve Romatizmal Hastalıklar
- Ankilozan spondilit
- Romatoid artrit
- Sakroileit (özellikle sabah tutukluğu ile birlikte görülür)
- Diğer Nedenler
- Böbrek taşı ya da enfeksiyonu (yan ağrısıyla karışabilir)
- Kadın hastalıkları (adet döneminde artan ağrılar gibi)
- İç organlardan yansıyan ağrılar (örneğin pankreas, mide)
- Tümörler (nadir, ancak ciddi nedenler arasında)
- Stres ve psikolojik faktörler (psikosomatik ağrılar
Bel ağrınızın nedeni ne olursa olsun bir hekime başvurun ve sonrasında fizyoterapi sizin için doğru adım olabilir.